Department History
Date of Establishment of the Department :1965
On Oct. 7 1965 the department started as a Translation Department. The purpose was to translate the classical books of education in Punjabi. One reader, Head and two lecturers were employed. Their qualifications were the same as prescribed for the teachers of Teachers Colleges. They translated 12 standard books mostly by foreign authors including books by Panten, Ryburn, Sorenson. After two years, the department was renamed as department of Education & Research and it was assigned the task of undertaking investigations and experimentation in the field of teaching of languages particularly Punjabi.
In 1970, it was converted into a full-fledged teaching department with Dr. T.R. Sharma as Head of the Department and a two year M.A. course in Education was initiated . In year 1975 them. Phil Course was started which continued up to 1992. One major function of the department was Adult literacy and production of literature for the Neo literates besides the extension education. During the span of 46 years, the department was able to produce standard books language for all papers and courses at the B.A. three year degree course, B.Ed, M.Ed and M.A. (Education). Not less than 50 books were either got written originally or translated.
The department restarted M.Phil. (Education) from the session 2008-09.A centre for Adult and Continuing Education is being run by the department with the approval of UGC.
ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਇਤਿਹਾਸ: ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਮਿਤੀ 1965
ਇਹ ਵਿਭਾਗ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 7 ਅਕਤੂਬਰ 1965 ਨੂੰ ਆਰੰਭ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸੀਕਲ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਸੁਰੂ ਵਿੱਚ 12 ਮਿਆਰੀ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਤੇ ਖੋਜ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਭਾਸਾਵਾਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਪਿਆ। 1970 ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਡਾ. ਟੀ.ਆਰ. ਸ਼ਰਮਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ (ਬਤੌਰ ਮੁਖੀ) ਪੂਰਨ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਐਮ.ਏ. ਕੋਰਸ ਸੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1975 ਵਿੱਚ ਐਮ.ਫਿਲ ਦਾ ਕੋਰਸ ਸੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਕਿ 1992 ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। 46 ਸਾਲਾਂ ਦੋਰਾਨ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਬੀ.ਏ. ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਡਿਗਰੀ ਕੋਰਸ, ਬੀ.ਐੱਡ, ਐਮ.ਐੱਡ ਅਤੇ ਐਮ.ਏ. (ਸਿੱਖਿਆ)ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੇਪਰਾਂ ਅਤੇ ਕੋਰਸਾਂ ਲਈ ਮਿਆਰੀ ਭਾਸਾ 'ਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਹੁਣ ਤੱਕ 50 ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਸੈਸ਼ਨ (2008 -09) ਤੋਂ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਐਮ.ਫਿਲ ਦਾ ਕੋਰਸ ਦੁਬਾਰਾ ਸੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
Major and Minor Research Projects
- 1 Major Project
- 4 Minor Projects
ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ
- 1 ਵੱਡਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ
- 4 ਛੋਟੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ
Thrust Areas
- Indian Education
- Guidance & Counselling
- Teacher Education
- Value Education
- Adult Education
ਮੁੱਖ ਖੇਤਰ
- ਅਧਿਆਪਨ ਸਿੱਖਿਆ
- ਖੋਜ ਵਿਧੀ ਤੇ ਅੰਕੜਾ ਵਿਗਿਆਨ
- ਭਾਰਤੀ ਸਿੱਖਿਆ
- ਅਗਵਾਈ ਤੇ ਸਲਾਹਕਾਰੀ
- ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ, ਸਮਾਜ –ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਆਧਾਰ
Syllabus
Courses Offered and Faculty
Significant Achievements
Many students of the department qualify UGC -NET exam in every session.
The Department conducts researches in the major thurst areas of education.
The Department Organizes refresher Courses, Seminar and conferences according to the recent development in the field of education.
The faculty of the department acts as recourse person and presents papers at various national and international conferences in India and abroad.
The centre for adult and continuing education of the department organizes adult literacy classes for Punjabi language for the class IV employees of Punjabi University, Patiala.
- ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਰ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਯੂ.ਜੀ.ਸੀ. –ਨੈੱਟ ਪੇਪਰ ਪਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਵਿਭਾਗ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਖੋਜ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਈ.ਸੀ.ਐਸ.ਐਸ.ਆਰ., ਮੌਲਾਨਾ ਆਜਾਦ ਤੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਵਜੀਫਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
- ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਨਵੀਨਤਮ ਖੋਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਭਾਗ ਰਿਫਰੈਸ਼ਰ ਕੋਰਸ, ਸੈਮੀਨਾਰ ਅਤੇ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਫੈਕਲਟੀ ਮੈਂਬਰ ਆਪਣੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਜਾਦੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
Placements
Students of M.Ed and M.A. Education of the department are placed as lecturers in the various B.Ed Colleges of Punjab. Students of the department get jobs in B.Ed colleges and govt. jobs at school level as well.
ਪਲੇਸਮੈਂਟ
ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਐਮ.ਐੱਡ ਤੇ ਐਮ.ਏ. ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿੱਦਿਅਕ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਨੌਕਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਿਭਿੰਨ ਟੈਸਟ ਪਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ, ਰੈਵਨੀਯੂ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਸਨਿਕ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
Recommended Links
- www.ncte-india.org
- www.ugc.ac.in
- www.education.nic.in
- www.naac.gov.in
- www.eric.ed.gov
- www.wikieducator.org
Infrastructure Facilities
- One Psychology lab equipped with 40 Psychological tests.
- One computer lab ( 10 Computer)
- One LCD Projector
- One Over Head Projector
ਬੁਨਿਅਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ
- ਇੱਕ ਵਿਦਿਅਕ ਮਨੋਵਿਗਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸਾਲਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਪਗ 40 ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਟੈਸਟ ਹਨ।
- ਇੱਕ ਕੰਪਿਊਟਰ ਲੈਬ (10 ਕੰਪਿਊਟਰ)
- ਇੱਕ ਐਲ.ਸੀ.ਡੀ. ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਰ
- ਇੱਕ ਓਵਰਹੈੱਡ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਰ
Conferences and Seminars
- Two Refresher Courses in Education in Education.
- A Seminar on "Universalization of elementary education on 19-20 May, 2004.
- One international Conference on "Gats & Education'' in Dec., 2005.
- Organized one session in International Conference of Women Studies Centre on 26-27 March, 2010.
- Organized one national seminar on '' Role of Teacher in National integration and Communal Harmony on 28-29 November, 2010.
ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਤੇ ਸੈਮੀਨਾਰ
- ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਰਿਫਰੈਸ਼ਰ ਕੋਰਸ ਅਪ੍ਰੈਲ 2002, ਨਵਬੰਰ 2009, ਅਗੱਸਤ 2012, ਦਸੰਬਰ 2013 ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ 2015 ਲਗਾਏ ਹਨ।
- 19-20 ਮਈ, 2004 ਨੂੰ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਸਰਵਵਿਆਪੀਕਰਨ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਸੈਮੀਨਾਰ ਕਰਵਾਇਆ।
- ਦਸੰਬਰ 2005 ਵਿੱਚ ਗੇਟਸ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਤੇ ਇੱਕ ਅੰਤਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ।
- 26-27 ਮਾਰਚ, 2010 ਨੂੰ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੈਸ਼ਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- 28 -29 ਨਵੰਬਰ, 2010 ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਤੇ ਫਿਰਕੂ ਸਦਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਤੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਮੀਨਾਰ ਦਾ ਆਯੋਜਨ।
- ਰਿਸਰਚ ਮੈਥਡੋਲਜੀ ਵਿਸੇ ਤੇ 16-18 ਮਾਰਚ , 2011 ਨੂੰ ਵਰਕਸਾਪ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ।
- ਮਿਤੀ 7-8 ਫਰਵਰੀ 2013 ਨੂੰ ਅਧਿਆਪਕ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਗੁਣਾਤਮਿਕਤਾ ਵਿਸੇ ਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਅਕਤੂਬਰ, 2014 ਵਿਚ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸੈਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ।
- ਮਿਤੀ 14-15 ਅਕਤੂਬਰ, 2014 ਨੂੰ ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਉਚੇਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਵਲ ਸਮਾਜ ਵਿਸੇ ਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਮਿਤੀ 1 -2 ਫਰਵਰੀ, 2016 ਨੂੰ ਕੁਸ਼ਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਸੇ ਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਮਿਤੀ 19-23 ਸਤੰਬਰ, 2016 ਖੋਜ ਵਿਧੀ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੇ ਵਰਕਸਾਪ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਮਿਤੀ 7 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2017 ਨੂੰ ਡਾ. ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਦਾ ਵਿਸੇਸ ਲੈਕਚਰ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਮਿਤੀ 25 ਅਕਤੂਬਰ, 2017 ਨੂੰ ਵਿਸੇਸ਼ ਸਿੱਖਿਆ 'ਤੇ ਸਪੈਸ਼ਲ ਐਜੂਕੇਟਰ ਦੁਆਰਾ ਲੈਕਚਰ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
Scholarships
- One departmental Scholarship.
- UGC Research Scholarship for UGC-JRF Qualified students.
- ਇੱਕ ਵਿਭਾਗੀ ਸਕਾਲਰਸਿਪ
- ਯੂ.ਜੀ.ਸੀ. ਜੇ.ਆਰ.ਐਫ ਕੁਆਲੀਫਾਈਡ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਯੂ.ਜੀ.ਸੀ. ਰਿਸਰਚ ਸਕਾਲਰਸਿਪ
- ਆਈ.ਸੀ.ਐਸ.ਐਸ.ਆਰ., ਮੌਲਾਨਾ ਆਜਾਦ ਅਤੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਕਾਲਰਸਿਪ
Alumni
Old students of the department are members of Punjabi University Alumni Association.
ਐਲੂਮਨੀ
ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਐਲੂਮਨੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ।
Information authenticated by
Dr.Jagpreet Kaur
Webpage managed by
University Computer Centre
Departmental website liaison officer
Last Updated on:
29-09-2023