Department History
Date of Establishment of the Department: 1987
Social Work is a profession of an uncommon desire, dedication and commitment to strive for the welfare of the people in need. The Social Workers are trained not only for the acquisition of knowledge but also developing skills and attitudes favorable towards achieving the altruistic goals of the profession. Since social work is an exciting, demanding and immensely rewarding profession, it requires an ardent desire, love, compassion and convictions to help others.
Based on the forgoing an idea to start a formal training programme for the potential social workers in Punjab was initiated in 1987, when the department of Social Work was established as one of the five departments at that time to commemorate the Silver Jubilee of the Punjabi University. The thrust of the department is to promote professional education of Social Work with a view to equip students with the knowledge base, methods and techniques of doing social work in a professional manner. Being the only department of its type in the entire state of Punjab, it is particularly proud of its role in rebuilding the notion of social work from an unremunerated altruistic work to an exclusively scientific and educationally planned professional work.
With an intake of 28 students each year, the department imparts professional training leading to a Master's Degree and also Doctorate in Philosophy in Social Work.
Since its inception, the department has been able to train approximately 350 students most of who are decently placed in fields like Industries, Medical and Psychiatric-Settings, Correctional-Settings and in ever expanding voluntary sector. A few of the alumni are effectively working as social entrepreneurs, giving employment to many fellow workers and unemployed employable youths in the rural as well as urban areas.
Some of the fields of service where the students of this department are placed within and even outside the country are rural/urban/ tribal community development initiatives, women's development, child development, physical and mental health, human rights, services for the handicapped, non-formal education, social education, functional literary, applied nutrition, village level worker, youth development, income support programmes, schools, family services, de-addition services, and recreation programmes.
Field Work is an integral part of the rigorous academic program in social work. Nearly 40% of the time of the students is utilized for the activities relating to field-work.
As Social Work seeks to achieve the highest possible degree of social, mental & physical well-being of the individuals, groups, families and communities, the students are thus placed in various near-by rural communities apart from agencies/institutions involved in service delivery towards Community Development, Community Health, Child Protection, Domestic Violence, Drugs & Alcohol abuse, Family Care, Individual Counseling , Family Problems and services for the mentally challenged etc.
Since field work is a training program with an emphasis on learning by doing in real life situations, supervision by the teachers on daily basis is an indispensable component of this educationally and professionally guided program of interaction. It is mandatory for the students to write reports in a planned format as given in the Field Work Practicum Manual prepared by the department. They discuss their field work experiences, problems and interventions on individual as well as group basis with their respective supervisors/ teachers. While the individual conferences help the learners to sort out their specific problems related to field work, these conferences are also an effective tool in making learn the ways and means of improving the social functioning of their client -systems. Similarly the Group Conferences held once a week are a platform which provide students a unique learning opportunity through sharing their experience with other fellow-learners. Final reports compiled by the students are evaluated at the end of every semester / session by an external expert through a viva voce.
There is one professor, two readers, two lecturers on the teaching faculty besides one technical assistant, one field organizer and the other office staff. The department has computer terminals with a 24 hours access to the internet and E-mail apart from various audio visual aids which are used as teaching and practice tools for the students.
One research project funded by ICSSR is going on in the department and a few are in the pipeline.
ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਸਮਾਜ ਕਾਰਜ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਾਲ 1987 ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ ਦੀ 25ਵੀਂ ਵਰੇਗੰਢ (ਸਿਲਵਰ ਜੁਬਲੀ) ਦੇ ਮੌਕੇ ਤੇ ਹੋਈ। ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ 'ਕਿੱਤਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ' ਸਮਾਜ ਕਾਰਜ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਉਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੁਆਰਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੋਚ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਕਾਰਜ ਵਿਭਾਗ, ਸਮਾਜ ਕਾਰਜ ਵਿਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਵਿਭਾਗ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਕਾਰਜ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ, ਲਈ "ਫੀਲਡ ਵਰਕ" ਦੁਆਰਾ ਅਸਲੀ ਹਾਲਤਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ MSW-I ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਪਿੰਡ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ MSW-II ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਰੁਚੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਕ ਏਜੰਸੀ ਅਲਾਟ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿਚ ਪਰਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਨਿਪੁੰਨਤਾ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਮਾਜ ਕਾਰਜ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਡੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿਚ ਮਜ਼ਦੂਰ ਭਲਾਈ ਅਫ਼ਸਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਅਧੀਨ ਚੱਲਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿਚ ਬਤੌਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਅਫ਼ਸਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ NATIONAL HEALTH MISSION, PUNJAB AIDS CONTROL SOCIETY, DISTRICT CHILD PROTECTION UNIT, DISTRICT DRUG REHABILITATION CENTRES ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਅਹੁੱਦਿਆਂ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਅੰਤਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ W.H.O, UNO, UNICEF, CRY, SOS VILLAGE, GLOBAL FUND, UN AIDS ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਮੰਗ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਵਿਭਾਗ ਦੇ 70% ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪਲੇਸਮੈਂਟ ਸੈੱਲ ਦੁਆਰਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਅਕਾਦਮਿਕ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਹਾਲ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਾਮਾਨ ਨਾਲ ਵਿਵਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ Wi-Fi ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 33 ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਤੇ ਚਾਰ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਫੀਲਡ ਵਰਕ ਲਈ ਇੱਕ ਫੀਲਡ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਕਨੀਕੀ ਸਟਾਫ਼ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
Thrust Area
- Gendre Studies
- Human Resources Management
- Rural Development
Syllabus
Courses Offered and Admission Criteria
Courses Offered and Faculty
Collaborative Agencies
- NRHM Patiala
- Saket Hospital Patiala
- Red Cross Patiala
- Help Age India Rongla
- Nehru Yuva Kendra
- SOS Rajpura
- The Nabha Foundation ,Nabha
- Dedicated Brothers, Patiala
- All India Pingalwara Ashram , Sanour
- Asha School, Patiala
- Govt Medical Rajindra College, Patiala
Field Work Communities
- Mehmedpur Jattan
- Seal
- Chaura
- Raipur Mandlan
- Shekupura
- Snaur
- Safdipur
- Kauli
- Baba Jiwan Singh Basti
- Tafazalpur Basti
- Muradpur
- Chaura
- Dherari Jattaan
- Jalalpura
- Bhadurgarh
- Chmarheri
- Tafzalpura Basti
- Noor Kherian
- Dherari Jattan
- Rasulpur
ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਫੀਲਡ ਵਰਕ ਦੀਆਂ ਪਾਰਟਨਰ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ
- ਨਵਜੀਵਨੀ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਸਪੈਸ਼ਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ, ਸੂਲਰ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਪਟਿਆਲਾ ਸਕੂਲ ਫਾਰ ਡਫ਼ ਐਂਡ ਬਲਾਈਂਡ
- ਬੀ. ਈ. ਆਸ਼ਾ ਸਕੂਲ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਪਟਿਆਲਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਐਸ.ਓ.ਐਸ ਵਿਲੇਜ, ਰਾਜਪੁਰਾ
- ਨਾਭਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਨਾਭਾ
- ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਪਿੰਗਲਾ ਆਸ਼ਰਮ, ਸਨੌਰ
- ਸਾਈਂ ਬਿਰਧ ਆਸ਼ਰਮ, ਚੌਰਾ
- ਸਾਕੇਤ ਹਸਪਤਾਲ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਟੀ.ਬੀ. ਹਸਪਤਾਲ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਨਵਜੀਵਨ ਰੀਹੈਬਲੀਟੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ, ਦੌਲਤਪੁਰ
- ਪੈਪਸਿਕੋ, ਚੰਨੋ (ਪੰਜਾਬ)
- ਨਹਿਰੂ ਯੁਵਾ ਕੇਂਦਰ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਡਿਸਟਰਿਕ ਚਾਈਲਡ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਯੂਨਿਟ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਨੈਸ਼ਨਲ ਹੈਲਥ ਮਿਸ਼ਨ, ਪਟਿਆਲਾ ਡੈਡੀਕੇਟਿਡ ਬ੍ਰਦਰਜ਼, ਪਟਿਆਲਾ
- ਸਾਈਕੈਟਰਿਕ ਵਿਭਾਗ, ਸਰਕਾਰੀ ਰਾਜਿੰਦਰਾ ਹਸਪਤਾਲ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਭਾਗ, ਸਰਕਾਰੀ ਰਾਜਿੰਦਰਾ ਹਸਪਤਾਲ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਆਰਥੋਪੈਡਿਕ ਵਿਭਾਗ, ਸਰਕਾਰੀ ਰਾਜਿੰਦਰਾ ਹਸਪਤਾਲ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਮਾਤਾ ਕੁਸ਼ੱਲਿਆ ਹਸਪਤਾਲ, ਪਟਿਆਲਾ
- ਆਈ.ਸੀ.ਟੀ.ਸੀ., ਸਰਕਾਰੀ ਰਾਜਿੰਦਰਾ ਹਸਪਤਾਲ,ਪਟਿਆਲਾ
- ਹੈਲਪਏਜ਼ ਇੰਡੀਆ, ਓਲਡ ਏਜ਼ ਹੋਮ, ਰੌਂਗਲਾ
Placement Agencies
- HDFC, Bank
- District Child Protection Units (Dept. of Women & Child Development)
- PRTC, Patiala
- Red Cross Societies
- Drug De Addiction Center
- Punjab Police
- Cancer Control Cell, PGIMER, Sangrur
- Dept. of Social Security, Women and Child Development
- Punjab State Aids Control Society, Patiala
- Patiala Foundation
- SIRD, Mohali
- Nabha Foundation
- Drug de Addiction Centres
- Madhav Group & Industries
- Vardhman Industries
- Education Department
- Rural Skilled Development Center
- Cancer Control Cell, PGIMER, Sangrur
- AIIMS, New Delhi
ਵਿਭਾਗ ਵਿਖੇ ਗਠਿਤ ਐਂਟੀ ਰੈਗਿੰਗ (Anti Ragging) ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ
| Name | Contact |
| ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ, ਮੁਖੀ | 9815609363 |
| ਡਾ. ਲਖਵੀਰ ਸਿੰਘ, ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਸਕੱਤਰ ਏ.ਸੀ.ਡੀ | 9814045045 |
| ਡਾ. ਧਰਮ ਪਾਲ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਆਪਕ | 9417178152 |
| ਡਾ. ਰਿਤੂ ਬਾਲਾ, ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਐਮ.ਏ. ਭਾਗ-ਪਹਿਲਾ ਕਲਾਸ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਆਪਕ | 9815606722 |
| ਡਾ. ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਵਿਰਕ, ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਐਮ.ਏ. ਭਾਗ-ਦੂਜਾ, ਕਲਾਸ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਆਪਕ | 9855265546 |
ਵਿਭਾਗੀ Women Sexual Harassment (Prevention) Cell ਦੇ ਗਠਿਤ ਮੈਂਬਰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ
| Name | Contact |
| ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ, ਮੁਖੀ | 9815609363 |
| ਡਾ. ਧਰਮ ਪਾਲ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਆਪਕ | 9417178152 |
| ਡਾ. ਰਿਤੂ ਬਾਲਾ, ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਐਮ.ਏ. ਭਾਗ-ਪਹਿਲਾ ਕਲਾਸ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਆਪਕ | 9815606722 |
Information authenticated by
Dr. RITU BALA
Webpage managed by
University Computer Centre
Departmental website liaison officer
Dr Jagmohan Singh
Last Updated on:
03-07-2023